Przełom roku zawsze obfituje w różnego rodzaju zmiany w przepisach, podatkach, wzorach dokumentów i obowiązkach ciążących na przedsiębiorcach. Co zrobić, aby przygotować swoją firmę? Klienci Comarch nie muszą poświęcać czasu na zdobywanie tego typu informacji. Eksperci krakowskiego producenta IT na bieżąco śledzą powstające projekty ustaw i rozporządzeń. Zachęcamy do zapoznania się z syntetyczną listą zmian prawnych, które przyniósł 2012 rok.

1. Koniec zwolnienia od akcyzy dla węgla i koksu przeznaczonych do celów opałowych

Z dniem 2 stycznia 2012 roku czynności gospodarcze dotyczące wyrobów węglowych będą podlegały opodatkowaniu podatkiem akcyzowym. W zakresie w/w podatku przewidziano szereg zwolnień, zarówno konstrukcyjnych, mających na celu przesunięcie momentu opodatkowania wyrobów węglowych na końcowy etap obrotu poprzez zwolnienie etapów wcześniejszych (pośredniczące podmioty węglowe), jak również ze względu na przeznaczenie w/w wyrobów, tj. sposób ich zużycia.

2. Uproszczenie podatkowych zasad ustalania różnic kursowych

Celem ustawy z dnia 1 lipca 2011 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest uproszczenie podatkowych zasad ustalania różnic kursowych oraz ich ujednolicenie z przepisami ustawy o rachunkowości. Nowe przepisy, które weszły w życie 1 stycznia 2012 roku, przewidują, że przy ustalaniu różnic kursowych, w przypadku otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań oraz sprzedaży lub kupna walut obcych, będą uwzględniane kursy faktycznie zastosowane. W pozostałych przypadkach, a także gdy nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, ma być przyjmowany kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

3. Korekta roczna podatku VAT

W związku z wprowadzeniem w życie Ustawy z dnia 18 marca 2011 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. nr 64 poz. 332 z 28 marca 2011 roku) nastąpiła zmiana w art. 90 ust. 10 i art. 91 ust. 1 dotycząca mechanizmu liczenia proporcji na deklaracji VAT-7.

W przypadku, gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:

• przekroczyła 98 proc. oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100 proc.;
• nie przekroczyła 2 proc. – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0 proc.

4. Zaliczki na podatek dochodowy

Zgodnie z Ustawą z dnia 6 listopada 2008 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw z późniejszymi zmianami, od 1 stycznia 2012 roku uległ zmianie sposób płatności ostatniej zaliczki na podatek dochodowy.

Wszystkie zaliczki będą wpłacane w terminie do 20. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Te same zasady dotyczyć będą zaliczek kwartalnych – te płatne będą w terminie do 20. dnia każdego miesiąca następującego po kwartale, za który wpłacana jest zaliczka. Zaliczkę za ostatni miesiąc lub ostatni kwartał roku podatkowego podatnik będzie wpłacał w terminie do 20 stycznia następnego roku podatkowego. Podatnik nie będzie jednak zobowiązany do wpłaty zaliczki za ostatni miesiąc lub odpowiednio kwartał, jeżeli przed 20 stycznia złoży zeznanie podatkowe i rozliczy podatek z niego wynikający.

5. PESEL zamiast NIP

Zgodnie z Ustawą z dnia 29 lipca 2011 roku o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz niektórych innych ustaw, od 1 września 2011 roku osoby fizyczne objęte rejestrem PESEL nieprowadzące działalności gospodarczej lub niebędące zarejestrowanymi podatnikami VAT są podatkowo identyfikowane za pomocą numeru PESEL. Ostatecznie NIP dla osób fizycznych został zniesiony z dniem 1 stycznia 2012 roku (art. 3 Ustawy).

NIP pozostał identyfikatorem podatkowym dla przedsiębiorców i podatników VAT, nawet wówczas, gdy mają nadany PESEL, a realizowane zobowiązania i należności budżetowe nie są związane ani z VAT, ani z prowadzoną działalnością gospodarczą.

6. Rozliczenia roczne PIT-36, PIT-36L, PIT-28, CIT-8

W związku ze zmianami dotyczącymi NIP dla osób fizycznych, aktualizacji danych adresowych oraz planowanym wprowadzeniem nowych ulg podatkowych, nastąpiła zmiana wzorów rozliczeń rocznych oraz załączników deklaracji za rok 2011.

Wzory nowych formularzy zostały opublikowane w poniższych rozporządzeniach:

• CIT-8, CIT-8/O – Rozporządzenie z 25 listopada 2011 roku opublikowane w Dz. U. nr 265, poz. 1575 http://dokumenty.rcl.gov.pl/D2011265157501.pdf
• PIT-28, PIT-28/A, PIT-28/B – Rozporządzenie z dnia 24 listopada 2011 roku opublikowane w Dz. U. nr 259, poz. 1552 http://dokumenty.rcl.gov.pl/D2011259155201.pdf
• PIT-36, PIT-36L, PIT-O, PIT/B – Rozporządzenie z dnia 14 listopada 2011 roku opublikowane w Dz. U. nr 252 , poz. 1518 http://dokumenty.rcl.gov.pl/D2011252151801.pdf

7. Zróżnicowanie podstawy składek ZUS dla osób na urlopach wychowawczych

Do końca 2011 roku podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla wszystkich osób przebywających na urlopach wychowawczych była równa minimalnej płacy z danego roku.

1 stycznia 2012 roku wszedł w życie zapis ustawy z dnia 6 grudnia 2008 roku o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008 r. nr 237, poz. 1654), zmieniający radykalnie dotychczasowe zasady.

Począwszy od 2012 roku podstawę wymiaru składek osoby na urlopie wychowawczym stanowi kwota 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale (obowiązująca od trzeciego miesiąca następnego kwartału). Podstawa ta jednak nie może być wyższa, niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy.

Maksymalna podstawa składek ZUS dla osób na urlopach wychowawczych w pierwszych 2 miesiącach 2012 roku wynosi 2049,60 zł (60 proc. przeciętnego wynagrodzenia z trzeciego kwartału 2011 roku). Jednak w przypadku osób, których przeciętne wynagrodzenie przed odejściem na urlop wychowawczy było niższe od tej kwoty, podstawa naliczenia składek musi być odpowiednio niższa.

Nadal obowiązkiem pracodawcy jest wyliczenie i wykazanie na deklaracjach finansowanych przez budżet państwa składek ZUS dla takich osób, na nim też spoczywa odpowiedzialność za prawidłowe ustalenie podstawy.

8. Wyższa składka rentowa od 1 lutego 2012 roku

Z dniem 1 lutego 2012 roku wchodzi w życie zmiana ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z 21 grudnia 2011 roku (Dz. U. nr 291 z 2011r., poz.1706).
Składka rentowa finansowana przez pracodawców wzrasta do 6,5 proc., czyli o dwa punkty procentowe. Składka rentowa potrącana z wynagrodzenia pracowników pozostaje bez zmian na poziomie 1,5 proc.

Łączna wysokość składki rentowej wzrasta więc do 8 proc. Dotyczy to również składek opłacanych przez osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz składek finansowanych z budżetu państwa za osoby przebywające na urlopach macierzyńskich i wychowawczych.

Comarch, jako wiodący producent oprogramowania wspierającego zarządzanie przedsiębiorstwami, na bieżąco monitoruje zmiany prawne. Zmiany w przepisach prawnych zawsze znajdują odzwierciedlenie w systemach z oferty Comarch.