Zgodnie z ostatnimi zapowiedziami rządu, od 2011 roku zaczną obowiązywać nas nowe stawki podatku VAT. Wprowadzenie stawek 3, 8 i 23 procent, może wydawać się niewielką zmianą, jednak przy braku odpowiednich kroków na pewno będzie odczuwalne przez wszystkich podatników. Małe i średnie firmy produkcyjne, które nie mogą zrekompensować podwyżek efektem skali oraz niektóre przedsiębiorstwa usługowe, powinny szczególnie liczyć się z możliwymi konsekwencjami. Odpowiednio wczesne uwzględnienie zmian w planach rozwoju firmy pomoże zmniejszyć ich negatywne skutki.

Zgodnie z rządowym planem na podstawowe produkty żywnościowe, książki i czasopisma specjalistyczne obowiązywała będzie stawka 5 procent. Na 8 procent ustalony został podatek m.in. na budownictwo mieszkaniowe, leki oraz niektóre media. Podstawowa stawka VAT będzie wynosiła 23 procent. Zmiany stawek można było się spodziewać. Nie tylko w związku z wysokim deficytem, ale też kończącym się w tym roku okresem obowiązywania obniżonych stawek podatku od towarów i usług, wynegocjowanych z Unią Europejską w 2007 roku.

Przedsiębiorcy powinni przede wszystkim zastanowić się, w jaki sposób zmiana podatku wpłynie na ich działalność. W przypadku firm usługowych uaktualnienie planów finansowych będzie na pewno prostsze, niż w przypadku firm produkcyjnych, gdzie trzeba wziąć pod uwagę większą ilość zmiennych. Więcej trudności kalkulacje przysporzą też przedsiębiorcom, którzy wybrali bardziej skomplikowany model biznesowy. Warto skorzystać przy tej okazji z usług specjalistów zewnętrznych - radzi Małgorzata Siwek, prezes firmy Wellton Sp. z o.o.

Należy też pamiętać o konieczności zmiany ustawień kas fiskalnych oraz informatycznych systemów księgowych służących do prowadzenia ewidencji podatkowej oraz wystawiania faktur. Na szczęście obie czynności to nieskomplikowane zabiegi techniczne, które wyspecjalizowanym serwisantom i informatykom nie zajmują dłużej niż kilka minut.

Przedsiębiorcy powinni także przyjrzeć się umowom, które zostały zawarte na rok 2011. Modyfikacji mogą wymagać szczególnie te umowy, w których za podstawę rozliczeń przyjęto cenę brutto, a nie uwzględniono możliwości renegocjacji ceny w przypadku zmiany stawki VAT. Szczególnym przypadkiem są tutaj umowy zawierane w ramach Prawa zamówień publicznych. Obwarowania prawne takich umów sprawiają, że ich zmiana nie zawsze będzie możliwa do przeprowadzenia.

Według oficjalnych komunikatów Ministerstwa Finansów zmiana stawek VATu nie powinna znacząco wpłynąć na podwyżkę cen. Ministerstwo prognozuje wzrost Inflacji o około 0,3 - 0,4 procent. Dodatkowo, zdaniem wiceministra finansów Ludwika Koteckiego, średniookresowa tendencja umacniania się złotego wpłynie na poziom cen dóbr importowanych, zwłaszcza ropy, co pomoże ograniczyć inflację. Można się jednak zastanawiać skąd w takim razie ma pochodzić 5 mld zł, czyli przewidywany dodatkowy wpływ do budżetu z tytułu podwyżki podstawowej stawki VAT.

Przedsiębiorcy zwracają uwagę na znaczny wzrost kosztów produkcji żywności, który nastąpi po wprowadzeniu nowych stawek. Spowodowane jest to przede wszystkim podwyżką cen mediów, ale również zawieszeniem możliwości odliczenia VATu od paliw, czy w przypadku przedsiębiorców planujących powiększenie swojej floty - zawieszenie możliwości odliczenia VATu dla tak zwanych „aut z kratką”. Zdaniem niektórych przedsiębiorców, rosnące o blisko 20 procent koszty produkcji w naturalny sposób przełożą się na poziom cen żywności, który w związku z tym znacznie przekroczy rządowe prognozy.

Na ocenę rzeczywistych skutków zmiany stawek VAT przyjdzie nam poczekać. Moim zdaniem nowa sytuacja będzie najbardziej dotkliwa dla mikro przedsiębiorstw, które niejednokrotnie już teraz balansują na granicy opłacalności. Firmy te mogą zostać zmuszone do zawieszenia działalności, lub przejścia do szarej strefy, co z kolei może znacznie zmniejszyć prognozowany przez Ministerstwo Finansów przychód do budżetu - podsumowuje Małgorzata Siwek.

www.wellton.com.pl