Zatory płatnicze, znane również jako łańcuszki nieregulowanych płatności, to zdarzenia ekonomiczne, które polegają zarówno na spiętrzeniu zadłużeń, jak i na przekazaniu ich kooperantowi w relacjach handlowych. Choć problem ten dotyka wielu polskich firm, istnieją sposoby na zwalczanie jego negatywnych skutków.

Zatory płatnicze to jedna z najczęstszych przyczyn likwidacji lub upadłości firm. Wielu kontrahentów nie potrafi odnaleźć się w trudnej sytuacji rynkowej i nie wywiązuje się z obowiązku terminowej zapłaty za zakupione towary czy usługi. Innymi przyczynami zatorów mogą być m.in. dekoniunktura gospodarcza lub szybko postępująca inflacja, a także, gdy pojawia się konieczność odprowadzenia podatku VAT przed otrzymaniem środków od swoich klientów.

Zatory poważnie w sposób bezpośredni wpływają na płynność finansową w firmie, niejednokrotnie prowadząc do likwidacji bądź jej upadłości. Firmy bronią się przed tym zjawiskiem dokonując redukcji etatów. Niektóre podmioty powiększają swoje zobowiązania wobec Skarbu Państwa przez nieregulowanie płatności wobec urzędu skarbowego czy też ZUS-u, co też najczęściej prowadzi do kłopotów finansowych i pogłębiania się wewnętrznego kryzysu firmy - przekonuje Tomasz Kiczka, Kierownik Działu Telewindykacji w Pragma Collect Sp. z o.o.

Jest wiele możliwości zwalczania negatywnych skutków zjawiska, jakimi są zatory płatnicze - Począwszy od prawodawstwa przez usługi firm i instytucji z sektora obrotu wierzytelnościami, kredyty bankowe, faktoring, kończąc na działaniach mających na celu zwiększenie świadomości przedsiębiorców w zakresie prawa czy finansów. W ostatnim czasie prawodawcy wyszli naprzeciw małym firmom, które nie radziły sobie z nierzetelnymi kontrahentami.

Wdrożono zmiany w przepisach, które dotyczą tzw. ulgi za złe długi w podatku VAT, dzięki której przedsiębiorca, któremu nie zostały zapłacone faktury, może już po 150 dniach skorygować odprowadzany podatek. Wprowadzono również ustawę mówiącą o terminach płatności i możliwości przerzucenia kosztów na dłużnika. Terminy zapłaty pomiędzy przedsiębiorstwami nie powinny przekraczać 60 dni kalendarzowych. Ustawa daje wierzycielowi możliwość naliczania odsetek ustawowych – 13 proc. w skali roku – w przypadku umów z terminem płatności dłuższym niż 30 dni jako tzw. opłatę za kredyt kupiecki. Wierzyciel ma możliwość przerzucenia kosztów windykacji na dłużnika w kwocie 40 euro do umów podpisanych po 27 kwietnia. Takimi przepisami władze państwowe chcą zachęcić do ustalania krótszych terminów płatności i do szybszego płacenia faktur, a także wspomóc przedsiębiorców w utrzymaniu płynności finansowej.

Kolejnym środkiem, który niweluje zatorowość płatniczą, jest korzystanie z usług firm sektora obrotu wierzytelnościami.

Dostępne na rynku firmy oferują szeroki wachlarz usług, począwszy od prewencyjnych, do których należą monitoring płatności, wywiady na temat sytuacji finansowej i rzetelności płatniczej kontrahentów, stosowanie pieczęci prewencyjnych, ubezpieczenia wierzytelności czy też wszczęcie procesu prewindykacyjnego, poprzez usługi typowo windykacyjne związane z powierniczymi przelewami wierzytelności, negocjacjami w imieniu wierzyciela czy też zakupem wierzytelności, kończąc na usłudze faktoringu – dodaje Tomasz Kiczka z Pragma Collect.

Według różnych badań rynkowych ok. 55% firm z sektora MSP otrzymuje płatności po terminie. Warto więc przed pójściem do sądu nawiązać współpracę ze specjalistami. Nawet przedsiębiorstwu, które bardzo restrykcyjnie dobiera partnerów biznesowych zdarzają trudne wierzytelności. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć wszystkiego, czasem złej woli, a czasem problemów finansowych naszych kontrahentów.

Stosowanie zasad zapobiegania powstawaniu przeterminowanych wierzytelności nie gwarantuje całkowitego wyeliminowania takich sytuacji. Gdy pojawia się problematyczny dłużnik, prędzej czy później każdy przedsiębiorca staje przed dylematem, czy zdecydować się na samodzielną windykację, czy też zdać się na wyspecjalizowaną firmę. O tym, że działania windykacyjne należy bezdyskusyjnie podjąć, dziś nie trzeba już nikogo przekonywać. Ze statystyk wynika, że najwyższą skuteczność mają kroki podjęte w ciągu 2-3 miesięcy od terminu płatności. Potem z każdym kolejnym miesiącem ich skuteczność gwałtownie spada.

Problem zatorów płatniczych jest bardzo powszechny w Polsce, a ich przyczyny są różnorodne. Istnieją sposoby radzenia sobie z nimi. Warto zapoznać się z nimi, dzięki czemu będziemy mogli wybrać rozwiązania niwelujące zatory, dostosowane do oczekiwań i możliwości konkretnego przedsiębiorstwa.