Stopy procentowe rosną, a wraz z nimi – kurs franka szwajcarskiego w stosunku do polskiego złotego. Dodatkowo posiadacze kredytów we frankach nie mogą liczyć na wakacje kredytowe. Co robić w tak trudnej sytuacji? Choć kwestia unieważnienia lub odfrankowienia kredytu znana jest wielu kredytobiorcom, wciąż niektórzy borykają się z przekierowaniem swojej sprawy do sądu i uzyskaniem odszkodowania. W jakiej sytuacji można złożyć pozew do sądu i czy wygrana z bankiem jest w ogóle możliwa?

Złożenie pozwu – pierwszy krok

Jak wskazują statystyki, na pierwszy krok, czyli złożenie pozwu do sądu, decyduje się coraz więcej osób mających kredyty w CHF. W I i II kwartale 2022 r. 97% orzeczeń sądowych było korzystnych dla kredytobiorców, zaś wyrok TSUE z 08-09-2022 r. w sprawach połączonych C – 80-82/21 pozwala na wniosek, że trend ten już nie ulegnie odwróceniu.

Jakie dokumenty należy przygotować?

Złożenie pozwu poprzedza zgromadzenie dokumentów niezbędnych do sprawy (takich, jak umowa, regulamin czy aneksy), analiza tych dokumentów pod kątem możliwości prowadzenia sprawy sądowej, a następnie uzyskanie z banku niezbędnego zaświadczenia przedstawiającego historię wypłaty i spłaty kredytu. Po przygotowaniu i opłaceniu pozwu składany jest on w sądzie, który następnie rozpoznaje sprawę.

Na czym polega i jak przebiega proces sądowy?

Przesłuchuje się świadków, kredytobiorców, coraz rzadziej biegłych. Następnie sądy wydają wyrok. Sprawa najczęściej kończy się dopiero na II instancji. Dlaczego?

– „Ponieważ banki zaskarżają niekorzystne dla siebie wyroki, mimo oczywistych niezasadności apelacji i dużych kosztów, jakie w związku z tym ponoszą. Po prawomocnym wyroku następuje rozliczenie z bankiem” – tłumaczy Sylwester Kasprzewski, Radca Prawny ze szczecińskiej Kancelarii Gryf.

Istotna jest także kolejność roszczeń, czyli najpierw – unieważnienie kredytu, a następnie – odfrankowienie umowy kredytowej. Co istotne, pozew przeciwko bankowi powinien opierać się przede wszystkim na roszczeniu o ustalenie nieistnienia umowy kredytu z uwagi na jej nieważność, natomiast jako roszczenie ewentualne kieruje się żądanie tzw. odfrankowienia umowy, co matematycznie sprowadza się do spłaty kredytu po kursie, po jakim bank przeliczał wypłacone na początku w złotówkach środki.

– „Kolejność roszczeń wynika z orzecznictwa sądów – tzw. odfrankowień w skali kraju jest w 2022 r. około kilku procent, podczas gdy ponad 90% spraw kończy się uznaniem przez sąd, że umowa jest nieważna” dodaje Sylwester Kasprzewski.

Po wyroku prawomocnym następuje rozliczenie z bankiem, a więc bank zwraca kredytobiorcy kwoty zapłacone na poczet kredytu, w PLN lub w CHF w zależności od wpłat, zaś kredytobiorca zwraca bankowi kwoty wypłacone w PLN na samym początku.

12 października – ważny dzień dla Frankowicza

– „Już niedługo, tj. 12 października 2022 r. odbędzie się w TSUE rozprawa – oczekujemy, że TSUE odpowie na pytanie, czy bankowi, czy też kredytobiorcy przysługuje roszczenie o takie wynagrodzenie. Patrząc na stanowiska zgłoszone w sprawie przez różne organy, a także dotychczasową praktykę orzeczniczą TSUE, uznanie roszczeń banków za zasadne jest mało prawdopodobne, gdyż w ocenie wielu osób naruszałoby system ochrony konsumentów przewidziany przepisami dyrektywy 93/13” – komentuje Sylwester Kasprzewski.

Analizując dotychczasowe wyroki czy orzeczenia sądów, można stwierdzić, że orzecznictwo jest mocno ukształtowane. Warto więc wziąć pod uwagę rozpatrzenie dochodzenia o własne środki finansowe.

– „Do świadomości sędziów i treści uzasadnień orzeczeń polskich sądów przeniknęło stanowisko TSUE w takich sprawach jak C-186/16, C-260/18, C-212/20, jak i wielu innych, czego efektem jest wydawanie przez sądy korzystnych wyroków. Sektor bankowy nie jest w stanie zatrzymać lawiny niekorzystnych dla niego wyroków” – dodaje Radca Prawny Sylwester Kasprzewski.