22 maja 2023 r. wejdzie w życie ustawa o fundacji rodzinnej. Jest to zupełnie nowa forma prawna prowadzenia działalności gospodarczej, której celem jest sprawne i efektywne podatkowo gromadzenie i zarządzanie majątkiem rodzinnym. Jest to alternatywa dla właścicieli rodzinnych przedsiębiorstw, którzy już teraz powinni zastanowić się nad wyborem tej formy prowadzenia działalności.

Fundacja rodzinna – jak założyć?

• Oświadczenie fundatora o ustanowieniu fundacji rodzinnej.
• Ustalenie statutu fundacji rodzinnej.
• Sporządzenie spisu mienia.
• Ustanowienie organów fundacji rodzinnej.
• Wniesienie funduszu założycielskiego.
• Wpis do rejestru fundacji rodzinnej.

Fundację rodzinną tworzy fundator, którym może być wyłącznie osoba fizyczna. Fundator musi złożyć oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo w testamencie. Oba dokumenty muszą mieć formę aktu notarialnego.

Do powstania fundacji rodzinnej konieczne jest też ustalenie statutu, który również sporządza się w formie aktu notarialnego. Statut ma służyć określeniu podstawowych danych fundacji rodzinnej, a więc m.in.:

• nazwa i siedziba,
• szczegółowy cel fundacji rodzinnej
• beneficjenta lub sposób jego określenia
• zakres przysługujących beneficjentowi uprawnień.

WAŻNE! Beneficjentem może być osoba fizyczna, w tym sam fundator, jak również organizacja pozarządowa prowadząca działalność pożytku publicznego.

Kolejnym z wymogów formalnych jest sporządzenie przez fundatora spisu mienia. W spisie ujmuje się informację o prawach majątkowych wniesionych do fundacji rodzinnej przez fundatora albo osoby inne niż fundator, ze wskazaniem osoby wnoszącej mienie oraz z określeniem wartości i rodzaju wszystkich z wniesionych składników mienia, w wysokości określonej według stanu i cen z chwili ich wniesienia oraz ich wartości podatkowej.

W przypadku spisu mienia wystarczająca jest forma pisemna.

Następnym krokiem jest ustanowienie organów fundacji rodzinnej wymaganych przez ustawę lub statut. Zgodnie z ustawą, organami fundacji rodzinnej są:

• zarząd,
• rada nadzorcza,
• zgromadzenie beneficjentów.

WAŻNE! Rada nadzorcza jest organem fakultatywnym.

Wpis do rejestru

Fundacja rodzinna uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do rejestru fundacji rodzinnych prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. Do momentu wpisu fundacja funkcjonuje w formie fundacji rodzinnej w organizacji.

Jeszcze przed wpisaniem fundacji rodzinnej do rejestru, powinien zostać wniesiony fundusz założycielski. W przypadku gdy fundacja została ustanowiona w testamencie, powinno to nastąpić w terminie 2 lat od dnia wpisania fundacji do rejestru fundacji rodzinnych.

Podstawa prawna:
art. 21-24 i art. 26-27, art. 30, art. 43 i art. 64 ustawy z 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz.U. poz. 326 ze zm.)