Od początku lipca wchodzą w życie zmiany w podatku od towarów i usług istotne dla podmiotów dokonujących transakcji określonymi grupami towarów. Wśród nich znalazły się produkty elektroniczne, paliwa a także dostawy metali. Drugi ważny obszar zmian dotyczy tzw. ulgi na złe długi.

- Celem tej nowelizacji jest przede wszystkim zwalczanie wyłudzeń podatku VAT w branżach elektronicznej i metalowej. Jak pokazują doświadczenia wynikające z wprowadzenia odwrotnego obciążenia na produkty stalowe, nowe przepisy najprawdopodobniej znacząco zmniejszą skalę wyłudzeń podatkowych w branży elektronicznej i kolejnych rodzajów metali. Niestety, nie oznacza to, że oszuści podatkowi zaprzestaną swoich praktyk. Wszystko wskazuje na to, że ich działania skupią się na kolejnych sektorach, które do niedawna nie były dotknięte tym procederem – tłumaczy Dorota Pokrop, Dyrektor w Dziale Doradztwa Podatkowego EY w Zespole Podatków Pośrednich.

Odwrócony VAT na tablety

Od 1 lipca firmy, które uczestniczą w obrocie produktami elektronicznymi, takimi jak tablety, notebooki, laptopy, telefony komórkowe (w tym smartfony), konsole do gier wideo, czekają nowe obowiązki i wyzwania związane z wprowadzeniem odwrotnego odciążenia VAT na te towary. Będzie to dotyczyło dostaw powyżej 20 000 zł w ramach tzw. jednolitej gospodarczo transakcji. Z transakcją taką możemy mieć do czynienia, nawet gdy sprzedaż dokonywana jest na podstawie odrębnych zamówień lub gdy wystawionych jest więcej faktur.

Dodatkowo dostawy cyfrowych aparatów fotograficznych, kamer, atramentów oraz tuszów objęte zostaną przepisami „solidarnej odpowiedzialności”. Oznacza to, że jeśli sprzedawca nie wpłaci VAT do urzędu skarbowego, to nabywca będzie odpowiadał za ten niezapłacony podatek i fiskus może wyegzekwować te zaległe kwoty od niego. - Nowelizacja niesie także pewne ryzyka dla przedsiębiorców. Jeśli nabywca kupił towar bez VAT, np. laptop, ale podatku nie rozliczy, to sprzedawca może być zobligowany do zapłaty podatku z „własnej kieszeni”. Przykładem tego mogłaby być osoba fizyczna podszywająca się pod podatnika, żeby taniej kupić sprzęt. Dlatego, dla usprawnienia kontroli nad rozliczaniem VAT przez nabywców, sprzedawcy towarów objętych odwrotnym obciążeniem zobowiązani będą do składania zbiorczych informacji o wartości dokonanych dostaw tych towarów. Ma to pozwolić na weryfikację, czy nabywca-podatnik dokonał rozliczenia podatku - mówi Radosław Szczęch, Partner w Dziale Doradztwa Podatkowego EY w Zespole Podatków Pośrednich.

Pół podatku VAT do odliczenia

Od początku lipca przedsiębiorcy, którzy kupują paliwo do samochodów osobowych wykorzystywanych w celach zarówno biznesowych jak i prywatnych, mogą odliczać 50% podatku VAT. Wcześniej takiej możliwości nie było. Drugą istotną zmianą w branży paliwowej jest podwyższenie kaucji gwarancyjnej składanej przez dostawców paliw. Od 1 lipca minimalna kaucja wynosi 1 mln zł, a maksymalna 10 mln zł.

Szerszy zakres metali objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia

Wraz z lipcową nowelizacją rozszerzony został zakres towarów objętych odwrotnym obciążeniem. Do dotychczasowej listy zostały dodane arkusze żeberkowane ze stali niestopowej, niektóre rodzaje złota, złoto platerowane platyną oraz aluminium, ołów, cyna, cynk i nikiel nieobrobione plastycznie. Jednocześnie podatnicy, którzy obracają tymi metalami będą zobowiązani do składania informacji podsumowujących w obrocie krajowym.

Modyfikacje tzw. ulgi na złe długi

- W sytuacji, gdy przedsiębiorca nie otrzyma zapłaty za wystawione faktury w odpowiednim terminie, ma on prawo obniżyć podstawę opodatkowania i co się z tym wiąże - również podatek należny. Tym samym dłużnik musi pomniejszyć odliczony od tych zobowiązań podatek naliczony. Właśnie na tym polega ulga na złe długi – mówi Radosław Szczęch. Dłużnik będący w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji pod koniec miesiąca, w którym upływa 150 dzień od daty upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze nie będzie musiał dokonywać korekty podatku naliczonego. Wierzyciel będzie mógł korzystać z ulgi na złe długi również w odniesieniu do dostaw zrealizowanych na rzecz podmiotów powiązanych, czyli działających w ramach grupy kapitałowej.

Jak się przygotować?

Podmioty bezpośrednio dotknięte zmianami (np. sprzedające towary objęte mechanizmem odwróconego obciążenia) powinny ustalić procedury fakturowania, weryfikowania statusu nabywców, określania co jest „jednolitą gospodarczo transakcją”, jak również raportowania, w szczególności w odniesieniu do sporządzania krajowych informacji podsumowujących. - Podatnicy działający w branżach, które dotychczas nie były zainfekowane problemem wyłudzeń VAT, również powinni podjąć określone działania. Szczególnie mając na uwadze realne ryzyko, że to właśnie ich branża może stać się kolejnym polem dla oszustów. W tym celu przydatne mogą okazać się procedury pozwalające na weryfikację kontrahentów, a tym samym zabezpieczenie się przed negatywnymi skutkami działań podmiotów wyłudzających podatek VAT – podsumowuje Dorota Pokrop.